انواع توکسین بایندر ها در بازار افزودنی های خوراک دام باید از نظر مکانیسم اثر، طیف سمومی که جذب می نماید و تاثیرات آن بر سلامت حیوان، انتخاب و مصرف شوند. نحوه مصرف این مواد را باید کارشناسان تغذیه و جیره نویسان در مزارع پرورش مشخص نمایند.
در این نوشته به خاصیت توکسین بایندری و ضرورت استفاده از آن در خوراک حیوانات پرداخته می شود.
تعریف توکسین بایندر
توکسین بایندر ها افزودنی های مجاز برای انواع حیوانات پرورشی می باشند. خرید این مواد با هدف اصلاح جیره حیوان، حذف و جذب سموم ناشی از فعالیت قارچ ها و کپک ها به غذا و آب حیوان افزوده می شوند. ضرورت استفاده از این مواد در جیره برای حذف اثرات مخرب سموم قارچی، موسوم به آفلاتوکسین هاست. توکسین بایندر ها با توجه به مواد تشکیل دهنده درونی به دو نوع تک جزئی و چند جزئی تقسیم می شوند.
تاریخچه استفاده از توکسین بایندر
استفاده از جاذب های سموم قارچی و ضرورت آن ها پس از بررسی های فجایع ناشی از آلودگی های قارچی در جهان شروع شد. زیرا این مواد از خوراک به دام و سپس به انسان سرایت می کنند. اولین فاجعه مربوط به تلفات صدهزار بوقلمون در اوایل دهه 1960 در امریکا می باشد. فاجعه دیگر مربوط به سال 2004 می باشد که حدود 150 نفر انسان با مصرف ذرت آلوده از بین رفتند. به این ترتیب تحقیقات برای مقابله و شناسایی سموم قارچی و از بین بردن آن شروع شد و همچنان ادامه دارد.
تولید انواع توکسین بایندر
برای تولید انواع توکسین بایندر ها باید از مواد و عناصری استفاده نمود که پایداری زیادی در PH میان 2 تا 9 داشته باشند. از سوی دیگر کاملا غیر قابل جذب توسط روده بوده و مایکوتوکسین ها را در طول دستگاه گوارش حمل نموده و از طریق مدفوع دفع کنند. بهترین مواد برای تولید انواع جاذب های سموم به شرح زیر می باشد:
- کلی(Clay)، شامل بنتونیت فعال لایه ای، خاک دیاتومه و مونتموریلونیت
- زغال فعال اصلاح شده
- دیواره مخمر شامل انواع بیوپلیمر ها و بیوالیگومر ها
- اسید ارگانیک
اجزای تشکیل دهنده توکسین بایندر ها
بهترین نوع جاذب های سموم آن هایی هستند که دارای اجزاء قدرتمند درجذب و دفع انواع سموم قارچی می باشند، تعدادی از ترکیبات آلی و معدنی دارای قدرت توکسین بایندری می باشند از جمله:
- دیواره سلولی مخمر: بتاگلوکان، مانان و الیگوساکارید و لیگنین
- جاذب های معدنی و آلومینیوم سیلیکات: سیپولیت، دیاتومیت، اسمکتایت
- میکرو ارگانیسم های جاذب: سلول زنده مخمر، سویه های باکتری و ساکارومایسز سرویزیه
- ترکیبات بهبود دهنده و کمک جاذب: اسید های آلی، کربن فعال
- اسانس های گیاهی: تیمول، کارواکرول و اکالیپتول
توکسین بایندر ها چگونه عمل می کنند
طبق تحقیقات انجام شده در جهان، از بین بردن سموم قارجی امکان پذیر نیست و آلودگی خوارک در مزارع، سیلو ها و انبار های نگه داری اجتناب ناپذیر است. آسان ترین، موثرترین و به صرفه ترین راه در کاهش اختلالات مربوط به مایکوتوکسین ها، جذب، غیر فعال نمودن و تجزیه این ترکیبات توسط توکسین بایندر ها می باشد.
بهترین نوع توکسین بایندر کدام است
قارچ کش های صنعتی برای جلوگیری از جذب مایکوتوکسین بایندر ها در دستگاه گوارش طراحی شده اند. این محصولات شامل انواع مواد معدنی و آلی می باشند که توان جذب گسترده انواع سموم قارچی را داشته و بهترین نوع این افزودنی ها باید مشخصات زیر را دارا باشد:
- نباید در دستگاه گوارش هضم و جذب شوند
- PH های مختلف شکمبه بر آن ها بی اثر باشد
- سرعت آن در جذب مایکوتوکسین ها باید بسیار بالاتر از سرعت جذب دستگاه گوارش باشد
- دارای ذرات ریز بوده و قدرت پخش پذیری بالایی در خوراک باشد.
با توجه به نکات ارائه شده یک ماده به تنهایی تمام ویژگی ها ی بالا را ندارد و بهترین نوع سم کش های دامپزشکی باید چند جزئی باشد.
مقدار مصرف مجاز برای توکسین بایندر
افزودنی های خوراک در جیره باید با درصد های مشخص مورد استفاه قرار گیرند تا تاثیر گذاری آن افزایش یافته و عوارضی را برای حیوان به وجود نیاورد. میزان مجاز برای مصرف انواع توکسین بایندر ها بر روی بروشور های شرکت تولید شده درج می شود. باید دانست این جداول مصرف برای حادترین شرایط آلودگی با سوم قارچی می باشند. در دوره پیشگیری و درمان، میزان مصرف متفاوت است و باید با توجه به سطح الودگی از این افزودنی استفاده نمود. مقدار افزودن مجاز این افزودنی برای هر نوع دام در زیر بیان شده.
توکسین بایندر مناسب برای طیور
سم کش های صنعتی برای طیور باید به میزان 0/5 تا 1 کیلو گرم به هر تن کنسانتره افزوده شود و در دوران درمان این مقدار به 1/5 کیلوگرم نیز می رسد. مزایای استفاده از این محصولات در پرورش طیور به شرح زیر است:
- افزایش باروری در مرغ های مادر
- بهبود در میزان جوجه آوری
- بالا بردن سیستم ایمنی و اثر بخشی بیشتر واکسیناسیون
- کاهش درصد رسوب سموم قارچی در گوشت و تخم مرغ
توکسین بایندر دامی
برای افزودن قارچ کش های صنعتی باید در دوران پیشگیری و درمان به ازای هر راس به شرح زیر اقدام نمود:
- دام سنگین، پیشگیری 20 تا 30 گرم _درمان 45 گرم در هر روز
- برای گوسفند و بز، پیشگیری 10 تا 15 گرم _ درمان 20 گرم
اثرات استفاده از قارچ کش های صنعتی در جیره انواع دام سبک و سنگین عبارتند از:
- افزایش راندمان تولید شیر
- بهبود در کیفیت شیر و جلوگیری از ورود سموم به شیر تولیدی
- درمان بسیاری از مشکلات باروری دام
- جلوگیری از سقط های مایکوتیک در گاو های شیرده
- بهبود در سطح سیستم ایمنی و کاهش بیماری های عفونی در گله
توکسین بایندر در پرورش آبزیان
خوراک های مربوط به پرورش ماهیان و میگو های پرورشی نیز در معرض هجوم قارچ ها می باشند. با افزودن میزان 1 تا 1.5 کیلوگرم از جاذب های سموم در یک تن از جیره آبزیان، شاهد موارد زیر خواهید بود:
- کاهش التهاب کبدی
- جلوگیری از افت سیستم ایمنی
- پیشگیری و درمان انواع مسمومیت های غذایی
- بهبود در رشد و ضریب تبدیل
- کاهش مصرف آنتی بیوتیک
- افزایش قدرت باروری در ماهی های مولد
قیمت انواع مختلف توکسین بایندر
قیمت گذاری برای خرید و فروش توکسین بایندر ها در انواع مختلف وابستگی مستقیمی با تعداد اجزاء تشکیل دهنده هر محصول دارد. به عنوان مثال نوع تک جزئی این محصولات معمولا قیمت پایین تری نسبت به سایر تولیدات دارد. البته شرکت تولیدی و داخلی یا خارجی بودن محصول هم در قیمت نهایی تاثیر دارد. گروه تجاری دومیشا برترین نوع از سم کش های دامپزشکی را با مناسب ترین قیمت در اختیار متقاضیان قرار می دهد، کافی است با متخصصین این گروه تماس حاصل نمایید.
